3 Ekim 2025’te ilgili Ukrayna mahkemesi, Ukraynalı Troçkist Bogdan Syrotiuk davasında savunmanın reddi hakim talebini reddetti. O zamanlar 25 yaşında olan Bogdan, Nisan 2024’te, 15 yıl ila müebbet hapis cezası gerektiren “sıkıyönetim altında vatana ihanet” suçlamasıyla tutuklanmıştı. Bogdan’ın savunma avukatları, hakimin önyargılı olduğu gerekçesiyle görevden alınması gerektiğini ileri sürmüşlerdi.

Bogdan hakkındaki iddianame, esas olarak Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi’nin (DEUK) yayın organı olan Dünya Sosyalist Web Sitesi (WSWS) için yazdığı, çevirdiği veya paylaştığı makalelere dayanıyordu. Savcılık WSWS’yi Kremlin’in “enformasyon ajansı” olarak tanımlarken, WSWS ve Bogdan’ın üyesi olduğu Bolşevik-Leninistlerin Genç Muhafızları (YGBL), enternasyonalist bir bakış açısıyla Rusya’nın Ukrayna’yı istilasına karşı çıkmış ve Rus ve Ukrayna işçi sınıfının birliği için mücadele etmiştir. Bu çizgi, savcılık tarafından “delil” olarak gösterilen makaleler de dahil olmak üzere, kamuoyuna açık bir şekilde belgelenmiştir.

Bogdan, tutuklandığından beri Ukrayna’nın güneyindeki Nikolayev’de aşırı kalabalık bir hapishanede tutuluyor. Mahkeme, Bogdan’ın tutuklanması ve mal varlığına el konulmasıyla ilgili neredeyse tüm kararlarında, savcılık makamı, yani Ukrayna Gizli Servisi (SBU) ile neredeyse aynı ifadeleri kullanmıştır. Birçok durumda, paragrafların tamamı kopyalanıp yapıştırılmıştır. Üstelik savcılık, birçok duruşmada, çok sayıda tanık çağırmasına rağmen, ağır suçlamalarını kanıtlayacak herhangi bir delil sunamamıştır.

Hakimin önyargılı olduğu gerekçesiyle görevden alınmasının reddedilmesi yönündeki son karar, Ukrayna yargı sisteminde her şeyin Bogdan aleyhine olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor. 1 Ekim’de Nikolayev Temyiz Mahkemesi, savunmanın, Bogdan’ın tutukluluğunun ev hapsine çevrilmesi talebini reddetmişti. Aynı temyiz mahkemesi, temmuz ayında da savunmanın benzer bir talebini reddetti.

Bogdan’ın hukuka aykırı tutukluluğu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (AİHM) görülen davasının temel dayanağıdır. Mahkeme, kısa süre önce davayı kabul etti. Bogdan’ın avukatları, tutuklamanın özgürlük hakkını güvence altına alan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 5. maddesini ihlal ettiğini savunuyor.

Ancak davanın diğer birçok yönü de, onun temel insani ve demokratik haklarının sistematik olarak ihlal edildiğini göstermektedir. Özellikle, tutulduğu koşulların, 3. madde ile yasaklanan insanlık dışı muameleyi oluşturduğuna dair kanıtlar giderek artmaktadır.

Bogdan’ın sağlığı, tutuklandığı sırada zaten bozuktu, özellikle ciddi diş sorunları vardı. Tutuklanması nedeniyle planlanan diş tedavisini yaptıramadı. Şimdi, kötü yemek ve hijyen koşullarına sahip bir hapishanede, birkaç dişi ciddi şekilde kötüleştiği için acı çekiyor. Ne var ki, hapishane dışında bir diş hekimi tarafından acil olarak yapılması gereken muayene -ki bunun ilk olarak temmuz ayında yapılması planlanıyordu- defalarca ertelendi.

Bu tür bir prosedür Ukrayna cezaevi sisteminde nadir görülen bir durum değildir. Haziran ayında AİHM, Benyuh v. Ukrayna davasında, Ukrayna devletinin diş kaybı sorunu yaşayan bir tutuklunun 19 ay boyunca gerekli tedaviyi almasını engellediğine hükmetti. Yetkililer en azından Ekim 2019’dan beri bu teşhisin farkındaydı. Ancak tedavisini ödeyecek maddi imkânı olmayan mahkum Benyuh, “Youth with a Mission” adlı STK’nın müdahale edip masraflarını karşılamasıyla 2021 yılında protez diş taktırabildi.

AİHM, Ukrayna devletinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 3. ve 13. maddelerini ihlal ettiğine karar verdi. 3. madde “işkence” ve “insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele veya ceza”yı yasaklarken, 13. madde “Bu Sözleşme’de belirtilen hak ve özgürlükleri ihlal edilen herkes, ihlalin resmi sıfatla hareket eden kişiler tarafından işlenmiş olmasına bakılmaksızın, ulusal makamlar nezdinde etkili bir hukuk yoluna başvurabilir,” diyor.

Dünya Sosyalist Web Sitesi, Bogdan Syrotiuk davasına müdahil olması için ilgili STK’ya müracaat etti.

Bogdan Syrotiuk’un serbest bırakılması kampanyasını ve AİHM’deki davasını desteklemek için kampanya sayfasına girerek dilekçeyi imzalayın, bağış yapın ve bilgi edinin.