İsrail günün erken saatlerinde İran’ın nükleer programını hedef alan onlarca saldırı düzenledi. İsrailli yetkililer saldırıların günlerce devam edeceğini söyledi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu yaptığı açıklamada İsrail savaş uçaklarının “İran genelinde çok sayıda hedefe saldırdığını” söyledi ve saldırının amacının “İran’ın nükleer altyapısını, İran’ın balistik füze fabrikalarını ve İran’ın askeri yeteneklerini vurmak” olduğunu ekledi.
Netanyahu, “Bu operasyon gerektiği sürece, görevi tamamlayana kadar devam edecek,” dedi.
İran devlet televizyonu, İran Devrim Muhafızları Başkomutanı Hüseyin Selami’nin Tahran’da bir İsrail saldırısında öldürüldüğünü duyurdu. Saldırıda onlarca ölü ve yaralı olduğu bildirildi.
Wall Street Journal’a göre bu hamle, ABD Başkanı Donald Trump ile Netanyahu arasında Pazartesi günü gerçekleşen ve Netanyahu’nun İran’a yönelik olası saldırı planlarını ele aldığı görüşmenin ardından geldi.
ABD ve İsrail on yıllardır İran’ın nükleer tesislerine bir saldırı düzenlemeyi planlıyordu. Bu, geniş çaplı bir bölgesel savaşı tetikleyebilecek bir hamle olarak görülüyordu. Geçtiğimiz bir buçuk yıl içinde ABD Ortadoğu’ya uçaklar, füze savunma sistemleri ve savaş gemileri yığdı.
İsrail, 7 Ekim 2023 olaylarından bu yana İran’a ve Ortadoğu’daki müttefiklerine bir dizi saldırı düzenledi. Bu, ABD ve İsrail’in İran’ın nükleer merkezlerine yönelik uzun zamandır planladıkları saldırıyı başlatmaları için fırsat yarattı. Geçtiğimiz yıl İsrail, ABD’nin desteğiyle İran’ın hava savunma sistemlerine bir dizi hava saldırısı düzenleyerek son saldırıya zemin hazırlamıştı.
İsrail’in İran’a saldırısı, Netanyahu’nun ABD-İsrail egemenliği altında “yeni bir Ortadoğu” yaratma planının bir parçasıdır. Bu plan, Gazze’de devam eden soykırım ve etnik temizlik yoluyla tüm Filistin’in İsrail tarafından ilhak edilmesini içermektedir. Gazze’yi Batı Şeria takip edecektir.
İran’a yönelik saldırı, ABD Başkanı Donald Trump’ın ABD’yi bir başkanlık diktatörlüğüne dönüştürmek için yürüttüğü darbe bağlamında gerçekleşmektedir. ABD, Los Angeles’a binlerce aktif muharip asker konuşlandırdı ve bu hafta sonu Trump yönetimi Washington’da 7.000 asker ve onlarca tank da dahil olmak üzere 150’den fazla aracın konuşlandırılacağı bir askeri geçit töreni düzenleyecek.
İsrail Savunma Bakanı Israel Katz İsrail’de olağanüstü hâl ilan etti ve halkı İran’dan misilleme saldırıları beklemeleri konusunda uyardı.
Bu sabah dolaşıma giren videolar Tahran’daki yüksek binalara yapılan saldırıları ve muhtemelen İranlı hükümet yetkililerinin hedef alındığını gösteriyordu.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Bu gece İsrail İran’a karşı tek taraflı bir eylemde bulundu. İsrail bize bu eylemin meşru müdafaa için gerekli olduğuna inandıklarını bildirdi. Başkan Trump ve yönetim, kuvvetlerimizi korumak için gerekli tüm adımları atmış ve bölgesel ortaklarımızla yakın temas halinde kalmıştır. Açık konuşayım: İran ABD çıkarlarını ya da personelini hedef almamalıdır.”
Rubio, “İran’a yönelik saldırılarda yer almıyoruz ve en büyük önceliğimiz bölgedeki Amerikan kuvvetlerini korumaktır,” dedi. Ancak ABD ordusunun İran’ın misillemesine karşı İsrail’in savunulmasında doğrudan yer alması bekleniyor.
ABD Senatörü Lindsey Graham X/Twitter’da “Oyun devam ediyor. İsrail için dua edin,” diye yazdı.
Çarşamba günü İran Savunma Bakanı General Aziz Nasırzade, İsrail’in İran’ı vurmasına misilleme olarak Ortadoğu’daki ABD üslerine saldırma tehdidinde bulunarak, “Eğer bize bir çatışma dayatılırsa tüm ABD üsleri erişimimiz dahilindedir ve onları ev sahibi ülkelerde cesurca hedef alacağız,” demişti.
İsrail’in İran’ın nükleer programına yönelik bir saldırısının bu hafta sonu olabileceğine dair haberlerin ortasında, ABD Başkanı Donald Trump Perşembe günü İsrail’in saldırısından önce yaptığı açıklamada böyle bir saldırının “pekâlâ gerçekleşebileceğini” söyledi.
“Bu bölgede çok sayıda Amerikalı var ve ‘onlara oradan çıkmalarını söylemeliyiz, çünkü yakında bir şeyler olabilir’ dedim” diyen Trump, “Füzeler binalara doğru uçarken hiçbir uyarıda bulunmayan kişi olmak istemiyorum,” diye ekledi.
Perşembe günü Wall Street Journal gazetesi üst düzey bir İsrailli yetkiliye dayandırdığı haberinde saldırının “Pazar gününe kadar gerçekleşebileceğini” yazdı. Önceki gece New York Times da “ABD ve Avrupa’daki yetkililere göre İsrail yakında İran’a bir saldırı düzenlemeye hazırlanıyor gibi görünüyor,” diye belirtmişti.
Aynı gün ABD, Irak’taki büyükelçiliğinden gerekli olmayan personeli çektiğini ve ABD ordusunun aile üyelerinin Ortadoğu’daki üslerden gönüllü olarak ayrılmasına izin verdiğini duyurdu.
ABD Dışişleri Bakanlığı Çarşamba günü basına yaptığı açıklamada “Son analizlerimize dayanarak Irak’taki Misyonumuzun kapsamını azaltmaya karar verdik,” dedi.
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, İsrail’in İran’a yönelik olası bir saldırısıyla ilgili bir soruya şu yanıtı verdi: “Bildiğim tek şey Bibi Netanyahu’nun ülkesini ön planda tutacağı, bizim de ülkemizi ön planda tutacağımız ve her türlü olası duruma hazırlıklı olmak için bölgede uygun şekilde konumlandığımızdır.”
İsrail’in saldırısı ABD’nin İran’ın nükleer programına ilişkin müzakereleri sürdürdüğü bir dönemde gerçekleşti. Perşembe günü Beyaz Saray, Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un Pazar günü Umman’da İran Dışişleri Bakanı ile bir araya gelerek müzakerelere devam edeceğini duyurdu.
2018 yılında dönemin Başkanı Trump, Obama yönetimi altında müzakere edilen 2015 tarihli İran nükleer anlaşmasını terk ederek ağır ekonomik yaptırımları yeniden uygulamaya koymuş ve İran’ın nükleer programını genişletmesine yol açmıştı.