Sosyalist Eşitlik Grubu, Taban Komitelerinin Uluslararası İşçi İttifakı’nın (TK-Uİİ), ABD’li otomotiv işçisi Ronald Adams Sr.’ın tamamen önlenebilir ölümüne yönelik tabandaki işçiler tarafından öncülük edilen bağımsız soruşturma çağrısını desteklemektedir.

63 yaşındaki makine tamircisi Adams, Stellantis’in Michigan’ın güneydoğusundaki Dundee Motor Tesisi’nde 7 Nisan 2025 tarihinde ezilerek öldü. Adams, sabahın erken saatlerinde bir Cinetic Yıkayıcı’ya bakım yaparken, bir baş üstü portal vincin beklenmedik bir şekilde devreye girerek kendisini sıkıştırması ve üst gövdesini ölümcül bir şekilde ezmesi sonucu öldü.

Şirket, Birleşik Otomotiv İşçileri (UAW) sendikası ve yetkili kurumlar tarafından henüz aydınlatıcı ve ikna edici bir açıklama yapılmamış olması bir örtbasa ve aklama hazırlığına işaret etmektedir.

Bu nedenle bağımsız bir taban soruşturması TK-Uİİ’nin belirttiği üzere “gerçeği ortaya çıkarmak, sistematik güvenlik ihlallerini ifşa etmek ve gelecekteki ölümleri önlemek için elzemdir… Böyle bir işçi soruşturması, fabrikalardaki güvenlik ve üretim koşulları üzerinde gerçek bir taban denetimine temel oluşturmak açısından hayati önem taşımaktadır.”

Sosyalist Eşitlik Grubu, Türkiye’de ve uluslararası ölçekte otomotiv işçilerini ve işçi sınıfının tüm kesimlerini TK-Uİİ’nin soruşturmasını desteklemeye ve otomotiv sektörünü işçilerin demokratik denetimi altında bir kamu sektörüne dönüştürme mücadelesine katılmaya çağırmaktadır.

Esas olarak dizginsiz kapitalist kâr dürtüsünden kaynaklanan iş kazaları ve işçi ölümleri işçi sınıfının uluslararası bir sorunudur ve egemen sınıfların çalışma koşullarına yönelik saldırıları karşısında dünya çapında artış eğilimindedir.

Dünya Sosyalist Web Sitesi’nin bildirdiği üzere “Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), dünya çapında, her yıl yaklaşık 3 milyon işçinin iş kaynaklı yaralanmalar ve hastalıklardan öldüğünü tahmin ediyor. Bunların yaklaşık 330.000’i travmatik yaralanmaların sonucuyken, 2,6 milyondan fazlası kanser, dolaşım yetmezliği ve solunum yolu hastalığı gibi kronik mesleki hastalıklardan kaynaklanıyor. Küresel ölüm sayısı artıyor; 2000’den bu yana yüzde 12’den fazla arttı. Bu şaşırtıcı sayılar, son beş yılda COVID-19 nedeniyle hayatını kaybeden milyonlarca insanı içermiyor.”

Ankara Tabip Odası’nın Aralık 2024 tarihli raporunda belirtildiği üzere, “SGK ve Avrupa Birliği İstatistik Ofisi'nin (Eurostat) 2019 verilerine göre, Türkiye'deki ölümlü iş kazası oranı, Avrupa Birliği (AB) ortalamasının yaklaşık 10 katıdır. İşçi ölümlerinde Avrupa'da ilk sırada yer alan Türkiye, iş kazalarında en fazla ölüm yaşanan ülkeler arasındadır.”

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG) raporuna göre, 2024 yılında Türkiye’de en az 1897 işçi iş cinayetlerine kurban gitti. Bu ölümlerin 103 tanesinin metal işkolunda olduğu belirtiliyor. Raporda “Oto kaporta atölyelerinden tutun büyük otomotiv fabrikalarına, patlayıcı üretiminden kablo, boru, demir-çelik vb. üretimine kadar olan bu dev alanda [metal işkolunda] güvencesizlik had safhada” deniyor.

İSİG’in son raporuna göre, bu yılın ilk dört ayında Türkiye’de 611 işçi iş cinayetine kurban gitti. Daha Pazartesi günü Sivas’taki bir kömür madeninde meydana gelen patlama sonucu bir madenci öldü, iki madenci de yaralandı.

Adams’ın ölümü üzerine başlatılan taban soruşturması sadece bir olayın aydınlatılması değil, başka yerlerdeki kazaların önlenmesi için bir başlangıç olmalıdır. Egemen sınıflar her yerde işçilerin sağlığına ve can güvenliğine kayıtsızdır. Sendika konfederasyonları da her yıl binlerce işçinin önlenebilir kazalara kurban gitmesine seyirci kalmaktadır. Bu soruşturma, Türkiye’de ve başka yerlerde işçilerin, iş cinayetlerini durdurmak üzere harekete geçmelerine ve kendi bağımsız soruşturmalarını yürütmelerine ilham vermelidir.

İşçi Erol Eğrek’in, 9 Mayıs’ta haklarını talep etmek için gittiği holdingin İstanbul merkezi önünde korumalar ve güvenlik görevlileri tarafından darp edilmesi sonucu ölümü böyle bir soruşturma için önemli bir örnektir. Eğrek’in öldürülmesi aynı Adams’ın ölümü gibi tüm işçi sınıfına karşı işlenmiş bir suçtur ve kapitalist sisteme yönelik bir suçlama niteliğindedir.

İşçiler bu ölümleri ve tehlikeli çalışma koşullarını kabul etmemeli ve kendilerinin ve arkadaşlarının yaşamlarını ve güvenliğini savunmalıdır. Ancak onlarca yıllık deneyimin gösterdiği gibi, iş cinayetlerine karşı mücadele yargıya, yetkili makamlara ya da sendikal aygıtlara bırakılamaz.

2014’te 301 madencinin öldüğü Soma katliamı ile ilgili şirket sahibi ölen her işçi başına yalnızca 8 gün hapis yattı. Dava boyunca savcıların ve hakimlerin yerleri değiştirildi; resmi sorumlulardan kimse ceza almadı. Şirketler ve sahipleri ceza almayacaklarının rahatlığı ile hareket ediyor ve yeni kitlesel kıyımların kapısı aralanıyor.

2024 yılındaki toplu işçi ölümleri bunu açıkça ortaya koymaktadır:

• Şubat ayında ABD merkezli Kanadalı SRR Mining’e ait Anagold şirketinin Erzincan’ın İliç ilçesinde Çöpler Madeni’nde devasa bir toprak kayması meydana geldi. 9 işçi ölürken siyanür ve sülfürik asit gibi çok sayıda toksik maddeyi içeren 10 milyon metreküplük atık toprak doğaya yayıldı. 
• Nisan ayında İstanbul Beşiktaş’taki Gayrettepe’de, 16 katlı bir binanın bodrum katında bulunan gece kulübünde yapılan tadilat çalışmaları sırasında çıkan yangında 29 işçi hayatını kaybetti.
• 24 Aralık’ta, Balıkesir Karesi’de ZSR Patlayıcı Sanayi A.Ş. Fabrikası'nın meydana gelen patlama sonucu 11 metal işçisi öldü.

Sosyalist Eşitlik Grubu olarak, gerekli iş güvenliği önlemlerinin alınmasını ve iş cinayetlerinin sonlandırılmasını savunan tüm kurumları, medya organlarını ve bireyleri, otomotiv işçisi Adams’ın ölümünü aydınlatmaya yönelik taban soruşturmasına destek açıklaması yapmaya çağırıyoruz.

Tüm iş cinayetleri aydınlatılmalı ve sorumlular hesap vermelidir. İşçiler ipleri kendi ellerine alarak taban komiteleri oluşturmalı ve bağımsız soruşturmalara öncülük etmeliler. Bu, emekçilerin yaşamlarının ve can güvenliğinin kapitalist özel kâr ve servet birikiminden önce geleceği sosyalizm uğruna daha geniş bir uluslararası mücadelenin ayrılmaz parçası olmalıdır.

Gerçeği ortaya çıkarma, yaşamları savunma ve işçi iktidarının dayanağı olarak taban komitelerini inşa etme mücadelesini destekleyin. Adams’ın ölümünü aydınlatmak için başlatılan taban soruşturmasına destek mesajlarınızı buradan iletebilirsiniz.