1 Mayıs 2025

Güney Asya’da kriz ve sosyalizm için mücadele

Bu konuşma Sosyalist Eşitlik Partisi (Sri Lanka) Genel Sekreteri Deepal Jayasekera ve Sosyalist Eşitlik Partisi (Sri Lanka) Merkez Komite üyesi M. Thevarajah tarafından 3 Mayıs Cumartesi günü düzenlenen 2025 Uluslararası Çevrimiçi 1 Mayıs Toplantısı’nda yapılmıştır.

Değerli yoldaşlar ve dostlar, 22 Nisan’da Hindistan’ın kontrolündeki Keşmir bölgesinde barbarca bir terör saldırısı gerçekleşti. Hindistan’ın Pakistan’ı sorumlu olmakla suçlamasının ardından iki ülke hızla savaşa doğru ilerliyor. Böylece Güney Asya jeopolitik gerilimlerin girdabına çekiliyor.

Nükleer silahlı iki ülke, 1947’den bu yana üç kez savaştı. Ancak şimdi aralarındaki şiddetli rekabet, ABD’nin Çin’e karşı savaş hazırlıklarıyla tehlikeli bir şekilde iç içe geçmiş durumda ve daha geniş bir çatışmayı tetikleme tehdidi oluşturuyor. Hindistan, Washington’ın Güney Asya’daki stratejik ortağıdır; Pakistan ise Pekin’le aynı çizgide.

Hint paramiliter askerleri, Hindistan kontrolündeki Keşmir'in Srinagar kentinde kalabalık bir pazarda devriye gezerken, 29 Nisan 2025, Salı [AP Photo/Mukhtar Khan]

Sosyalist Eşitlik Partisi (SEP), kapitalizme ve savaş tehdidine son vermek için uluslararası işçi sınıfı ve savaş karşıtı hareketin bir parçası olarak, Güney Asya’daki işçileri ve gençleri harekete geçirme çabalarını katlayarak artırıyor.

Savaş yönelimini körükleyen kapitalizmin küresel krizi, burjuva egemenliğinin derinleşen krizi ve sınıf mücadelesindeki yükseliş Sri Lanka’da keskin bir biçim alıyor. 2022’de Sri Lanka hükümeti borçları için temerrüde düşmek zorunda kaldı. Ve bu milyonlarca işçinin sokaklara çıkmasına neden olan yıkıcı bir sosyal krize yol açtı. Devlet başkanı ülkeden kaçmak zorunda kalırken, siyaset kurumu safları sıklaştırdı ve halk desteği olmayan, acımasız kemer sıkma koşullarıyla IMF kredisi için pazarlık yapan Ranil Wickremesinghe’yi görevlendirdi.

Geçen yıl, Wickremesinghe’nin işçilerin ve yoksulların muhalefetini bastırmada başarısız olduğunu kanıtlayan koşullar altında, egemen sınıf, itibarını kaybetmiş geleneksel partilere değil, Halk Kurtuluş Cephesi’ne (JVP) ve onun seçim ittifakı olan Ulusal Halk Gücü’ne (NPP) yöneldi. Daha önce hiçbir zaman iktidara gelmemiş olan JVP, halkın çektiği acılara son verme sözüyle ulusun sözde kurtarıcısı olarak öne çıktı. JVP aynı zamanda büyük şirketlere IMF programını sıkı bir şekilde uygulamaya hazır oldukları güvencesini verdi.

Onun zaferi siyaset kurumu tarafından genel memnuniyetle karşılandı. Uluslararası medya “solcu” ve “Marksist” bir partinin iktidara geldiğini ilan etti. Yalnızca SEP, JVP’nin IMF’nin emirlerini acımasızca dayatacağı ve her türlü muhalefeti bastırmak için polis devleti önlemlerine başvurmaktan çekinmeyeceği konusunda uyarı yaptı.

IMF Şefi Peter Breuer ve heyeti Başkan Dissanayake (ortada) ve yeni kurulan hükümetin kilit bakanlarıyla devlet başkanlığı makamında bir araya geldi, 18 Kasım 2024. [Photo by Presidential Secretariat Sri Lanka]

JVP, Sinhala şovenizmine boğazına kadar batmış ve sosyalist demagojisini çoktan terk etmiştir. Anti-emperyalist retoriği ABD büyükelçiliğinde yapılan gizli toplantılarla ifşa oldu. Biz insanlara JVP’nin binlerce işçiyi, genci ve siyasi muhalifi faşizan bir tarzda katlettiğini hatırlattık. JVP onları öldürdü, çünkü bu kurbanlar 1980’lerin sonlarında Hint-Lanka Anlaşması’na karşı yürütülen sağcı, yurtsever kampanyaya katılmayı reddettiler.

Devlet Başkanı Anura Kumara Dissanayake göreve geldikten sonra JVP/NPP’nin tüm vaatlerini çöpe attı. Maliye bakanlığının bu yılki bütçesi, devlete ait işletmelerin haraç mezat satılması, işçilere uygulanan vergilerin artırılması ve sağlık ve eğitimde büyük kesintiler yapılması dahil IMF’nin taleplerine sıkı sıkıya bağlı şekillenmiştir. İşler, ücretler ve çalışma koşulları saldırı altındadır. IMF Başkanı Georgieva’nın Dissanayake’ye Sayın Başkan, Bravo! Kalbim Seninle! demesi şaşırtıcı değil.

İşçi sınıfı, sosyal ve demokratik haklarının yok edilmesini öylece kabul etmeyecektir. Halihazırda okul geliştirme görevlileri, akademik olmayan üniversite çalışanları ve sağlık emekçileri arasında mücadeleler patlak verdi. Hükümet ise polis şiddetiyle karşılık verdi. Trump’ın gümrük vergilerinin Sri Lanka ekonomisini yeniden çökertme tehdidi oluşturduğu koşullarda, bu sınıf mücadelesinin yoğunlaşması kaçınılmazdır.

Bu adadaki olaylar, Güney Asya’daki ve dünya çapındaki işçilerin karşı karşıya olduğu durumun habercisidir. Egemen sınıflar keskin bir şekilde faşist ve diktatörce yönetim biçimlerine doğru sağa yöneliyor. Uluslararası işçi sınıfı, kendi çıkarları uğruna mücadele etmek için kendi bağımsız örgütlerini inşa etmelidir.

2022 kitlesel ayaklanması sırasında SEP, İşçilerin ve Kırsal Kitlelerin Demokratik ve Sosyalist Kongresi çağrısında bulundu. Bu kongre ada genelinde işyerlerinde, mahallelerde ve kırsal bölgelerde oluşturulan bağımsız eylem komitelerinden gelen delegelere dayanmalıdır. Kongre Sinhala, Tamil ve Müslüman işçileri birleştirecektir. Kapitalist sınıf kendi hükümetine ve devlet mekanizmasına sahip. İşçi sınıfının ve kırsal kitlelerin stratejilerini tartışmak, planlamak ve hayata geçirmek için kendi siyasi merkezlerine ihtiyaçları var.

Protestocular, Sri Lanka’nın başkenti Kolombo’da devlet başkanının resmi konutuna giden bir caddede toplanıyor, 9 Temmuz 2022 Cumartesi. [AP Photo/Amitha Thennakoon]

SEP’in böyle bir Kongre için mücadelesi bugün daha büyük bir aciliyet kazanıyor. Bu, işçi sınıfını bağımsız olarak harekete geçirmenin ve kırsal kesimdeki yoksulları ve gençleri, kapitalist egemenliği devirmek ve bir işçi-köylü hükümeti kurmak için güçlü bir sosyalist harekette bir araya getirmenin aracıdır. Biz, Güney Asya’da ve uluslararası alanda Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin bir parçası olarak Sri Lanka-Eelam Sosyalist Cumhuriyeti için mücadele ediyoruz.

Biz, Sri Lanka ve Güney Asya işçilerini, gençliğini, kırsal kitlelerini ve sosyalist aydınlarını bu kararlı siyasi mücadelede bize katılmaya çağırıyoruz.

Sözlerimizi, 20 Nisan’da 85 yaşında ölen emektar Troçkist lider Nanda Wickremesinghe yoldaşı anarak bitiriyoruz. Uluslararası hareketimizde bilindiği ismiyle Wicks yoldaş, SEP’in selefi olan Devrimci Komünist Birlik’in (RCL) 1968’deki kurucu üyeleri arasındaydı. Hayatı, partinin Güney Asya’da Lev Troçki’nin Sürekli Devrim teorisi uğruna verdiği siyasi mücadelelerin tümünü kapsıyordu. Bu mücadeleler önümüzdeki devrimci dönem için önemli dersler içermektedir.

Teşekkür ederiz.

Loading