Ελληνικά

Γενική απεργία για υψηλότερους μισθούς, τερματισμό στη λιτότητα και δικαιοσύνη για τα θύματα στα Τέμπη

Μετάφραση άρθρου στα αγγλικά που δημοσιεύθηκε στις 9 Απριλίου 2025

Η απεργία που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 9 Απριλίου υπό την ηγεσία της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ έπληξε κάθε τομέα της οικονομίας. Τα κύρια αιτήματα ήταν υψηλότεροι μισθοί και την ανατροπή των ισχύοντων μέτρων λιτότητας εν όψει της εκτίναξης του κόστους ζωής.

Διαδηλωτές συμμετέχουν σε συγκέντρωση κατά τη διάρκεια 24ωρης πανελλαδικής απεργίας στο κέντρο της Αθήνας, 9 Απριλίου 2025 [AP Photo/Petros Giannakouris]

Μια μέρα πριν είχε προηγηθεί 24ωρη απεργία των δημοσιογράφων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, την οποία κάλεσε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Συντακτών. Ανάμεσα στα αιτήματά τους ήταν και ο εισαγωγικός μισθός των 1.250 ευρώ σε όλα τα μέσα ενημέρωσης.

Την ημέρα της γενικής απεργίας δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι διαδήλωσαν στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και άλλες μεγάλες αστικές περιοχές.

Το μετρό, το τραμ και ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος (ΗΣΑΠ) λειτούργησαν από τις 10:00 π.μ. έως τις 5:00 μ.μ. για να διευκολύνουν την πρόσβαση από και προς τις διαδηλώσεις στην Αθήνα. Μεγάλο μέρος των δημόσιων συγκοινωνιών σταμάτησε στην πρωτεύουσα με τα δρομολόγια των τρένων, συμπεριλαμβανομένου του προαστιακού σιδηροδρόμου, να έχουν ανασταλεί πλήρως. Οι ναυτικοί υποστήριξαν τη δράση με τα πλοία να παραμένουν δεμένα. Την απεργία υποστήριξαν επίσης οι εργαζόμενοι στους δήμους, μέλη του συνδικάτου της ΠΟΕ-ΟΤΑ.

Τα σχολεία έκλεισαν με τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Οι φοιτητές συμμετείχαν στην απεργία για να διαμαρτυρηθούν για τις περικοπές στην εκπαίδευση και για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Συμμετείχαν εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, με τα δημόσια νοσοκομεία να ασχολούνται μόνο με επείγοντα περιστατικά. Είχε προηγηθεί 24ωρη στάση εργασίας των μελών της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία (ΠΟΕΔΗΝ) στις 19 Μαρτίου σε όλα τα δημόσια νοσοκομεία της Αθήνας.

Οι πτήσεις καθηλώθηκαν καθώς οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας συμμετείχαν στην απεργία. Στην απεργία συμμετείχαν επίσης τα μέλη της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στον Επισιτισμό και τον Τουρισμό (ΠΟΕΕΤ).

Συλλαλητήρια με χιλιάδες συμμετέχοντες πραγματοποιήθηκαν στο κέντρο της Αθήνας. Η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ πραγματοποίησαν ξεχωριστά συλλαλητήρια στην πλατεία Συντάγματος, και στην πλατεία Κλαυθμώνος, ενώ το ΠΑΜΕ συγκεντρώθηκε στα Προπύλαια. Στη Θεσσαλονίκη, οι απεργοί συγκεντρώθηκαν στο άγαλμα του Βενιζέλου.

Τα κύρια αιτήματα της ΑΔΕΔΥ ήταν η εφαρμογή μέτρων ενάντια στην ακρίβεια και την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, αυξήσεις στους μισθούς και η επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού στο δημόσιο τομέα. Αξίζει να σημειωθεί πως ο 13ος και 14ος μισθός αποτελούν μέρος των παραχωρήσεων που έκανε η ΑΔΕΔΥ κατά την διάρκεια των Μνημονίων που επέβαλαν διαδοχικές κυβερνήσεις από το 2010 και μετά.

Στην απεργιακή της ανακοίνωση η ΓΣΕΕ ανέφερε ότι οι Έλληνες εργαζόμενοι είναι «προτελευταίοι στην αγοραστική δύναμη σ’ ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, με μεγάλο τμήμα των πολιτών να δαπανά πάνω από το 40% του εισοδήματός του για τη στέγαση και τη θέρμανση».

Ενώ η ΑΔΕΔΥ και η ΓΣΕΕ φρόντισαν να περιορίσουν τα κύρια αιτήματα της απεργίας σε οικονομικά ζητήματα, η απεργία πραγματοποιήθηκε μόλις 41 ημέρες μετά τη γενική απεργία της 28ης Φεβρουαρίου και τις μαζικές διαμαρτυρίες για τα 57 θύματα του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη. Οι κινητοποιήσεις αυτές ήταν οι μεγαλύτερες στην ιστορία της χώρας.

Το κίνημα για απόδοση δικαιοσύνης για τα θύματα στα Τέμπη εμπεριέχει την αντίθεση της εργατικής τάξης στην 15ετή βάναυση λιτότητα της κυβερνώσας συντηρητικής Νέας Δημοκρατίας (ΝΔ) και των υποτιθέμενων κομμάτων της αντιπολίτευσης, του σοσιαλδημοκρατικού ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ.

Εν όψει αυτής της πρωτοφανούς συγκυρίας, η απεργιακή ανακοίνωση της ΑΔΕΔΥ κατέστησε σαφές πως ο πρωταρχικός της στόχος είναι να αποτρέψει την αμφισβήτηση του καπιταλισμού από την ελληνική εργατική τάξη. Δήλωσε ότι το αίτημα για την απονομή δικαιοσύνης για το έγκλημα στα Τέμπη συμπεριλαμβάνει «την απαίτηση για Κράτος Δικαίου, συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις, κοινωνικό έλεγχο και λογοδοσία και εν τέλει εμβάθυνση της Δημοκρατίας».

Παρά τις προσπάθειες της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας, τα Τέμπη παρέμειναν στη συνείδηση του κόσμου κατά τη διάρκεια της γενικής απεργίας, με τους εργαζόμενους και τη νεολαία να φέρνουν αυτοσχέδια πλακάτ για να απαιτήσουν δικαιοσύνη. Το ρεπορτάζ στην αγγλική έκδοση της εφημερίδας Το Βήμα στο διαδίκτυο είχε τίτλο: «Μαζική απεργία στην Ελλάδα: Μισθοί, πληθωρισμός, Τέμπη στο επίκεντρο».

Μιλώντας στην εφημερίδα ο Κώστας, ο οποίος είναι εκπαιδευτικός, δήλωσε πως δεν είναι διατεθειμένος να δεί «μια κυβέρνηση δολοφόνων, που δύο χρόνια μετά τα Τέμπη βλέπουμε ότι συνεχίζουν αυτή την καταστροφική πολιτική χωρίς να αναλαμβάνουν καμία απολύτως ευθύνη. Και αυτό αποτυπώνεται στις αντιδράσεις του κόσμου, στις διαδηλώσεις, με προεξάρχουσες τις διαδηλώσεις της 28ης Φεβρουαρίου. Και η σημερινή γενική απεργία είναι η συνέχεια αυτής της απεργίας.»

Οι εργαζόμενοι ξέσπασαν ενάντια στην ολοένα και πιο απελπιστική κοινωνική κρίση, καθώς ο πληθωρισμός παραμένει περίπου στο 3% – υψηλότερος από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο – με εκατομμύρια ανθρώπους να υφίστανται μείωση στην αγοραστική δύναμη των μισθών τους. Μια ιδιωτική υπάλληλος, η Ντίνα, δήλωσε στο Reuters κατά τη διαδήλωση στην πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα: «Ο μισθός των εργαζομένων μας βγάζει μόνο μέχρι τη 10η ή τη 15η ημέρα του μήνα, δεν μπορεί να καλύψει βασικές ανάγκες, όπως στέγαση και τροφή, εκπαίδευση και υγεία.»

Τον Ιανουάριο, ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα ήταν από τους χαμηλότερους στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) μετά την Πορτογαλία και τη Λιθουανία, σύμφωνα με τη Eurostat.

Άρθρο στην αγγλική έκδοση της Καθημερινής ανέφερε πως «στα 1.342 ευρώ το μήνα, ο μέσος μικτός μισθός εξακολουθεί να είναι 10% χαμηλότερος από ότι το 2010, όταν η Ελλάδα υπέγραψε το πρώτο μνημόνιο, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας». Το άρθρο επίσης σημείωσε ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη «έχει υποσχεθεί να αυξήσει τον κατώτατο μισθό στα 950 ευρώ έως το 2027, καθώς στοχεύει σε έναν μέσο μεικτό μηνιαίο μισθό ύψους 1.500 ευρώ, πιο κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ. Ωστόσο τα μηνιαία έξοδα για τρόφιμα, ρεύμα και στέγαση αυξάνονται με ταχείς ρυθμούς.» Κάθε εργαζόμενος γνωρίζει ότι αυτό είναι ένα απατηλό όνειρο.

Ο κατώτατος μισθός εξακολουθεί να παραμένει πενιχρός αφότου αυξήθηκε τον Απρίλιο από 830 ευρώ το μήνα σε 880 ευρώ για τους υπάλληλους. Για τους εργατοτεχνίτες, το ημερομίσθιο αυξήθηκε από 37,07 ευρώ σε 39,30 ευρώ.

Ο μισθός ενός νεοαποφοιτήσαντος νοσηλευτή με πανεπιστημιακή εκπαίδευση είναι 863,82 ευρώ το μήνα, μόλις ψηλότερος από τον αντίστοιχο μισθό το 2011 ο οποίος ήταν 803,92 ευρώ. Για έναν βοηθό νοσηλευτή ο μηνιαίος μισθός είναι μόλις 736,61 ευρώ – δηλαδή χαμηλότερος από τα 757,74 ευρώ το 2011. Τα νοσοκομεία της Ελλάδας, που καταρρέουν υπό το βάρος της λιτότητας, χρειάζονται άλλα 45.000 άτομα προσωπικό για να λειτουργήσουν σωστά.

Η έξαρση της ταξικής πάλης συνδέεται επίσης με την αυξανόμενη αντίθεση στο μιλιταρισμό της εγχώριας άρχουσας τάξης και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η Ελλάδα εδώ και πολλά χρόνια έχει από τα υψηλότερα ποσοστά στρατιωτικών δαπανών (φτάνοντας το 3,5%), πολύ πιο πάνω από το ελάχιστο ποσοστό δαπάνης του 2% του ΑΕΠ που αναμένoνται να καταβάλουν τα μέλη του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών, κατά τα τελευταία 16 χρόνια βάναυσης λιτότητας από το 2008–2024, τα κυβερνώντα κόμματα της Ελλάδας σπατάλησαν το ιλιγγιώδες ποσό των 112 δισεκατομμυρίων ευρώ για τις ένοπλες δυνάμεις.

Η γενική απεργία πραγματοποιήθηκε μόλις λίγες ημέρες αφότου η κυβέρνηση ανακοίνωσε πρόσθετες στρατιωτικές δαπάνες ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ για την επόμενη δεκαετία – γεγονός που θα απαιτήσει ακόμη πιο άγριες επιθέσεις κατά της εργατικής τάξης.

Η αυξανόμενη διάθεση αντίστασης συνοψίστηκε από έναν εργαζόμενο, τον Βαγγέλη, ο οποίος παρεβρέθηκε σε ένα τα συλλαλητήρια της Αθήνας. Μιλώντας στο Βήμα δήλωσε: «Απεργούμε για όλους εκείνους τους εργαζόμενους που δεν επέστρεψαν στα σπίτια τους λόγω των 300 και πλέον εργατικών ατυχημάτων πέρυσι, απεργούμε ενάντια στην αυξανόμενη ακρίβεια, απεργούμε για καλύτερους μισθούς και απεργούμε ενάντια σε αυτό που ονομάζεται «οικονομία του πολέμου», η οποία ουσιαστικά κόβει χρήματα από τις ανάγκες μας για να χρηματοδοτήσει πολέμους για τα κέρδη τους.»

Loading